plaatje plaatje plaatje plaatje plaatje plaatje
Molendatabase.net
Zoek globaal op trefwoord:
of dbnr.:
plaatje of zoek gedetailleerd
   Algemeen
dbnr.42
aanduidingKalverpolder, De Hercules
plaatsZaandam-Oost
gemeenteZaanstad
provincieNoord-Holland
locatie RD X 117700, Y 498844
N 52.476056, O 4.838198
   
gebiedKalverpolder
gebouwd 1922
(zie Verwijzingen v. voorganger)
statusbestaand
biotoop5
eigenaarHoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
  
   Constructie
omschrijvinggrote windmotor
fabricaatHerkules Metallicus
leverancierStokvis, Rotterdam
inrichtingvijzel Ø 110 cm, opv.h. 70 cm
raddiameter11 m
bladen30
overbrenging1 : 1,78
torenhoogte10,50 m
plaatje
1. Foto: Cor Bus, mei 2010
   Verwijzingen
voorgangerNederlandse Molendatabase, molen 01110 c
volgnr. Molenboek342 (Weidemolens in NH)
inventarisnr.NH115A, 117-498 1
informatie/ foto'sAllemolens.nl, molen 10105
monumentnr.518058 (Monumentenregister RCE)
   Geschiedenis / beschrijving
De Herkules Metallicus windmotor werd in 1922 gebouwd door Vereinigte Windturbinenwerke AG te Dreden, en geleverd door Werktuigkundige Ingenieurs R.S. Stokvis & Zonen Ltd. te Rotterdam. De polder was een der laatsten in Noord-Holland die uitsluitend windbemaling kenden.

In opdracht van de Stichting Herstel Roosmolen Hercules werd hij in 1995/1996 gerestaureerd door Machinefabriek P.M. Duyvis te Koog aan de Zaan. De windmotor was tot 2005 beroepshalve in bedrijf, met op het erf een elektrisch hulpgemaal, dat thans hoofdgemaal is.

Bron: "Leven van de wind/ Molens in Noord-Holland", 2007.
-----

WINDMOTOR "De Hercules", gebouwd in 1922 ten behoeve van de Kalverpolder en thans nog als zodanig in gebruik. De windmotor staat aan de oostelijke Ringdijk van de Kalverpolder.
De windmotor bestaat uit een betonnen fundering met vijzelkom en vijzel, alsmede een stalen constructie die het motorlichaam en het windrad draagt. Het motorlichaam bestaat uit een windrad met 30 wieken, gedragen door tien armen die op de naaf van het rad gemonteerd zijn. Behalve een windrad bestaat het motorlichaam uit een betrekkelijk brede hoofdvaan, alsmede een zijvaan waarmee de stand van de molen door middel van spankettingen aan de windsnelheid wordt aangepast.
De toren die het motorlichaam draagt is geconstrueerd uit zes stalen stijlen met hoek-profiel, die in de top samenkomen. De toren is met horizontale en diagonale dwarsverbindingen gestijfd. Met name de bovenste helft van de constructie is van horizontale verbindingen voorzien.
Halverwege de toren is een platform dat via een ladder wordt bereikt en vanwaar een tweede ladder naar de top leidt.
Door het midden van de toren is de verticale motor-as gestoken, die met behulp van conische tandraderen de vijzel aandrijft. De tandraderen worden gesmeerd door oliedruppelaars.
De stalen vijzel rust in een vijzelkolom, die met een houten vlonder is afgedekt. De draaipunten van de vijzel en de overbrenging op de vijzel en de overbrenging op de vijzelas worden met oliedruppelaars gesmeerd.
Het opgemalen water stort in de middenloop van de fundering, vanwaar het direct in de ringvaart vloeit.
Op de betonnen fundering staat rond de onderste delen van de constructie een kleine opbouw in rode baksteen. De windmotor "De Hercules" is van algemeen belang wegens cultuurhistorische en civieltechnische waarde als gaaf bewaard gebleven en relatief zeldzaam geworden voorbeeld van een geïnnoveerde vorm van windbemaling, die na 1910 in Nederland werd geïntroduceerd en vrij algemeen werd toegepast. De windmotor heeft situationele waarde door de opvallende situering langs de ringvaart van de Wijdewormer.
Bron: DHM Molenbestand.
-----

Zie ook de beeldbank van Ver. de Zaansche Molen, molen-ID H40C.

Zie ook Waterlands Archief, zoekterm Roosmolen.
   Aanvullingen
Het merk is Herkules Metallicus met een k, maar in de naam van deze windmotor wordt een c gebruikt.

plaatje
2. Dia van voor de restauratie (coll. GMA)
plaatje
3. Foto: Jeroen van Daal, 19 nov. 2005
plaatje
4. Foto: Ronald Bijtenhoorn, 11 maart 2007
plaatje
5. Foto: Willem Jans, 22 dec. 2007


Stuur een reactie
Laatst gewijzigd: 1 dec. 2023
Colofon en copyrights